شیخ زین الدین اهل برآباد خواف است و یکی از سه تن عارفان برجسته هرات دوران تیموری بوده است که قدرت زیاد و مریدان بسیاری داشته است و نزد امرای تیموری مقرب و معزز بوده است و از ارباب حل و عقد وی ضمن اینکه مدتی کوتاه در برآباد سکونت داشته ولی مدت مدیدی در دارالسلطنه هرات در سجاده تقوی به ارشاد و راهنمائی اهل دل مشغول بوده است. وی جامع علوم بوده و میان علوم ظاهری و باطنی از اول تا آخرت وفیق استقامت بر جاده شریعت و متابعت سنت که بزرگترین کرامتی پیش محققان است دریافته و نسبت وی در طریقت به شیخ نورالدین مصری بوده است.

درویش احمد سمرقندی که یکی از خادمان و پیروان وسیلی خوران شیخ زین الدین بوده در مسجد جامع هرات گفته است همچنانکه نبوت بر حضرت محمد (ص) ختم شده نیز ولایت بر شیخ زین الدین خوافی ختم شده وفاتش در شب یکشنبه دوم شوال سال 838 بر اثر ابتلا به بیماری طاعون اتفاق افتاده که ابتدا در روستای مالین مدفون گشته و سپس او را به درویش آباد منتقل کرده اند و نیز از درویش آباد به جوار عیدگاه هرات بروند.

معاصران شیخ زین الدین

شیخ با علما و عرفا و فضلا برجسته معاصر بوده که با عده ایاز انان ارتباط مستقیم داشته و با برخی دیگر بعلت بعد مسافت ارتباط زیاد و با حضورش میسر نگریده است از آن جمله شاه نعمت اله ولی کرمانی ماهانی متوفی 834 ه ق و سید نظام الدین محمود ملقب به شاهداعی شیرازی متوفی 870 ه ق و خواجه شمس الدین محمد حافظ شیرازی 791 و عماد فقیه کرمانی متوفی 773 ه ق کمال خجندی متوفی 803 ه ق و...

آثار شیخ زین الدین

1-منهج الرشاد لنفع العباد

این کتاب را در آشتی میان شریعت و طریقت و اینکه طریقت چیزی جزء شریعت نسبت نوشته است.

2-کتاب سخنان زین الدین با رساله زین الدین به نظم و نثر که آغاز آن این است

صد سال سر خویش اگر حلق کنی و اندر بر خویش جامه و دلن کنی

و یا در نسخه دیگر

دست از طلب مدار گرت پای این رهست کانوا که راه توشد نه فقر است بینواست

3-وصیت العارفین

4-الوصایا القدسیه

5-کتاب عوارف المعارف

(از کتاب رجال خواف، ج 1 تالیف ابراهیم زنگنه ، 1370 ،/ 704)

شیخ زین الدین صاحب آثار و خیراتی از جمله رباط مهندس در مزرعه سربالای باخزر، سقابه بیوتاقی در قربه زیارتگاه، صومعه و مدرسه ای در قویه استاد باخزر و نیز مسجدی درروستای نشتیفان

از جمله موقوفات شیخ زین الدین

1-مزرعه نور آباد واقع در قریه برآباد

2-مزرعه سرخاب واقع در قریه خرگرد

3-مزرعه نوخاب که متصل به مزرعه فوق است

4-مزرعه اسفند مد مشور به سربالا واقع در بالین باخرز

5-گرم در باخزر

6-قریه درویش آباد واقع در ولایت بلده هرات

7-قنات دائر از اراضی قریه درویش آباد

8-قنات دائر متصل به اراضی قریه درویش آباد

9-نصف کامل کاریز سفید با نیمی از زمیسنهایش10-دو ثلثاز کاریز علی قهستانی

11- گرم واقع در قریه زیارتگاه