چله بزرگ وکوچک ،سده،چارچار،اهمن وبهمن
که چله بزرگ از « اول دیماه تا دهم بهمن ماه » می باشد و چله کوچک از « دهم بهمن تا پایان بهمن ماه »
می باشد .
و معتقند که چله کوچک بسی سردتر و پر سوزتر از چله بزرگ است.
روزآخرچله بزرگ "سده"نام داردکه بابرپایی آتش وفریاد"سده سده پنجاه به نوروز"شروع چله کوچک رااعلام میکردند.
این دوبرادر ( چله بزرگ و کوچک ) در هشت روز با دیگر و در کنار همدیگر
هستند که آن 8 روز را « چار چار» می نامند . که به چهار روز آخر چله بزرگ و
چهار روز اول چله کوچک گفته می شود .و عقیده را بر آن است که در این 8 روز
درختان برا بیدار شدن از خواب زمستانی آماده و مهیا می گردند
پس از چار چار نوبت اهمن وبهمن است.
.یک
روز آخر چله کوچک و پنج روز پس از آن اهمن وبهمن است که مجموعاشش روزاست .
و طبق یک افسانه قدیمی در این شش روزچنان هوا سرد می شود که « همی »
(اهمن) و « ممی » (بهمن)، پسران « دایا » ( پیره زن – در اینجا منظور ننه
سرما است )
وقتی که از خانه برای تهیه آذوقه و شکار بیرون می روند از شدت سرما و سوز سرما خشک شده و می میرند .
و دیگر به خانه بر نمی گردند .و مادر آنها ( دایا )پس از شنیدن خبر مرگ ایشان عصبانی و ناراحت شده و گریبان خود را چاک کرده بر سر و سینه می کوبد
.و بر اثر این شیون او گردنبندش پاره شده و دانه داخل آن بر زمین می ریزد و دانه های گردنبند به صورت بارش تگرگ بر زمین می ریزند
.دایا پس از آنکه اینگونه شیون کرد . از ناراحتی تکه چوب نیم سوزی را از اجاق بیرو ن آورده وبرای گرفتن انتقام قصد سوزاندن دنیا می کند لذا آنرا پرتاب می کند
ازاین چندروزبعنوان سیاه بهار نیزیادمیکردندوچنین میگفتند:اهمن وبهمن
،شو(شب)بباوروزببار،وشدت بارش بارا ن بحدی بودکه میگفتند:
آردبکن صدمن،هیزم بکش خرمن،عهده همه برمن
چه خوبست که به این مفاهیم که بخشی ازفرهنگ ماست توجه وسعی درگسترش آنها نماییم.
[ بازدید : 135 ] [ امتیاز : 3 ] [ نظر شما : ]